Lp.
|
Nazwa pojęcia |
Definicja
|
Źródło
|
1. |
Ankieta |
Technika używana w naukach społecznych, posługująca się narzędziem zwanym kwestionariuszem ankiety. Ankiety służą do zebrania dużej liczby informacji o zjawiskach występujących w społeczeństwie przy wykorzystaniu z reguły małych nakładów sił i środków. Kwestionariusz ankiety jest arkuszem z pytaniami i wolnymi miejscami na wpisywanie odpowiedzi lub też z gotowymi odpowiedziami, spośród których osoby badane wybierają te, które uważają za prawidłowe.
|
Sztumski J.: Wstęp do metod i technik badań społecznych. Wydawnictwo Śląsk, Katowice 1995
|
2. |
Anonimizacja |
Proces uniemożliwiający odkrycie tożsamości uczestników badań (respondentów). Badanie zostaje tak przygotowane i wykonane, aby nie było możliwe ujawnienie tożsamości respondentów).
|
Definicja opracowana przez zespół ekspercki na podstawie:
https://lexdigital.pl/co-to-jest-anonimizacja-i-pseudonimizacja
[dostęp: 31.10.2018]
|
3. |
Archiwizacja |
Tworzenie zbioru rozmaitych materiałów umożliwiających zajmowanie się konkretnymi problemami badawczymi i ich analizowanie. Archiwum może zawierać dokumenty pisane, nagrania video i audio, jak również najważniejsze artykuły naukowe na dany temat, własne notatki, a właściwie wszystko, co może ułatwić analizę.
|
Rapley T.: Analiza konwersacji, dyskursu i dokumentów. Niezbędnik badacza. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2010
|
4. |
Badania etnograficzne |
Badania zmierzające do zdefiniowania przewidywalnych wzorów zachowań grupy. Opierają się na pracy w terenie, osobistych relacjach badacza z badanymi, mają charakter wieloczynnikowy, długoterminowy, indukcyjny, dialogiczny i holistyczny.
|
Definicja opracowana przez zespół ekspercki na podstawie:
Angrosino M.: Badania etnograficzne i obserwacyjne. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2010
|
5. |
Badanie ankietowe |
Badanie przeprowadzone z użyciem narzędzia – ankiety – uporządkowanego zbioru pytań, które częstokroć zawierają (obok) całą gamę możliwych odpowiedzi, tak, iż badany podkreśla/zaznacza tylko właściwą odpowiedź, bądź też wpisuje ją przy odpowiednim pytaniu. Dziś często w formie ankiety on-line. CAWI (Computer Assisted Web Interviews).
|
Fatyga B.: definicja autorska Portal Fundacji Obserwatorium Żywej Kultury -Sieć Badawcza, 2014
http://ozkultura.pl
[dostęp: 31.10.2018]
|
6. |
Badanie marketingowe |
Funkcja, wiążąca konsumenta, klienta i opinię publiczną z menedżerem marketingu poprzez informację wykorzystaną do: identyfikowania i definiowania marketingowych szans i zagrożeń; tworzenia, doskonalenia i oceny działań marketingowych; monitorowania wyników marketingu i poprawy zrozumienia marketingu jako procesu. Badanie marketingowe określa informację niezbędną dla zajęcia się tymi sprawami; projektuje metodę gromadzenia informacji, kieruje i wdraża proces zbierania danych; analizuje wyniki; komunikuje wnioski i implikacje.
|
Churchill G.: Badania marketingowe. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2002
|
7. |
Badanie opinii |
Pomiar poglądów, opinii lub postaw określonej zbiorowości osób (populacji) realizowany poprzez zadawanie pytań i uzyskiwanie odpowiedzi od reprezentatywnej próby członków tej populacji.
|
Szreder M.: Badania opinii. Wydawnictwo Wyższej Szkoły Zarządzania, Gdańsk 2002
|
8. |
Badanie rynkowe |
Polega na systematycznym gromadzeniu, a także opracowaniu i analizowaniu danych, związanych z działaniami marketingowymi. Dobry marketing obejmuje badania możliwości rynkowych i przygotowanie na podstawie proponowanej strategii szacunkowych danych finansowych wskazujących, czy możliwe do osiągnięcia zyski odpowiadają celom finansowym przedsiębiorstwa.
|
Kotler P.: Kotler o marketingu. Jak tworzyć, zdobywać i dominować na rynkach. Wydawnictwo Helion, Gliwice 2002
|
9. |
Badanie społeczne |
Zespół teoretycznie uzasadnionych zabiegów koncepcyjnych i instrumentalnych obejmujących najogólniej całość postępowania badacza zmierzającego do rozwiązania określonego problemu naukowego/badawczego.
|
Pilch T., Bauman T.: Zasady badań pedagogicznych. Strategie ilościowe i jakościowe. Wydawnictwo Akademickie Znak, Warszawa 2001
|
10. |
Badanie terenowe |
Dostarczają całościowej perspektywy; są to badania zachowań ludzi w ich naturalnych warunkach, w codziennym życiu. Pozwalają na odkrycie i zrozumienie „(…) subiektywnych znaczeń przypisywanych przez badanych ludzi” pewnym czynnościom, zachowaniom, miejscom itp.
|
Frankfort-Nachmias Ch.: Metody badawcze w naukach społecznych. Wydawnictwo Zysk i S-ka, Poznań 2001
|
11. |
Baza danych |
Zbiór wzajemnie powiązanych danych, przechowywanych w pamięci komputerów i wykorzystywanych przez programy użytkowe instytucji lub organizacji wraz z oprogramowaniem umożliwiającym definiowanie, wykorzystywanie i modyfikowanie tych danych.
|
Encyklopedia PWN
https://encyklopedia.pwn.pl/szukaj/Baza%20danych.html
[dostęp: 31.10.2018]
|
12. |
Dane zastane |
Dane, którymi zajmują się badacze (socjologowie, antropolodzy, etnografowie itd.):
a) konkretne fragmenty rzeczywistości kulturowej istniejące niezależnie od zainteresowań badacza – zwane również niekiedy danymi surowymi;
b) dane wytworzone przez inne podmioty działające obok badacza w rzeczywistości kulturowej (zaliczają się do nich np. tzw. dane urzędowe, ale też dane zawarte w rozmaitych źródłach stworzonych z intencją przekazania informacji – np. dane pochodzące z literatury, sztuk wizualnych, zawarte w intencjonalnych przekazach, takich jak park romantyczny itd.); te dane także badacz zwykle do swoich celów zmuszony jest przetworzyć.
|
Fatyga B.: definicja autorska Portal Fundacji Obserwatorium Żywej Kultury -Sieć Badawcza, 2014
http://ozkultura.pl
[dostęp: 31.10.2018]
|
13. |
Ewaluacja |
Ewaluacja – ustalenie wartości i ceny czegoś, ocenianie, oszacowanie. Ocena wartości projektu/programu z zastosowaniem określonych kryteriów w celu jego usprawnienia, rozwoju lub lepszego rozumienia.
|
Definicja opracowana przez zespół ekspercki na podstawie: Słownik Języka Polskiego PWN. Definicja Polskiego Towarzystwa Ewaluacyjnego
https://sjp.pwn.pl/szukaj/ewaluacja.html;
http://pte.org.pl/o-ewaluacji
[dostęp: 31.10.2018]
|
14. |
Ilościowe metody badań |
Badania ilościowe (lub metody ilościowe) to badania, w których do scharakteryzowania zjawiska stosuje się miary liczbowe. Badania ilościowe są zazwyczaj realizowane na próbach liczących kilkadziesiąt/kilkuset respondentów. Metody te mogą umożliwiać uogólnianie (generalizację) wyników otrzymanych z badania próby na populację o ile próba została dobrana w sposób losowy (jest reprezentatywna dla populacji). Wyniki badania ilościowego są analizowane metodami statystycznymi i matematycznymi.
|
Babbie E.: Badania społeczne w praktyce. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2007.
Denzin N.K., Lincoln Y.S.: Wprowadzenia. Dziedzina i praktyka badań jakościowych. W: Podemski K. (red.): Metody badań jakościowych. T.1. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2009
|
15. |
Jakościowe metody badań |
Stosowane są w sytuacji, gdy badacza interesuje pogłębiona wiedza na jakiś temat i dotarcie do sedna problemu, kiedy niekonieczna jest reprezentatywność wyników, lecz raczej poznanie istoty zjawiska. Ze względu na koszty i czas, badania jakościowe przeprowadza się na mniejszej ilości przypadków niż ilościowe. Badacze jakościowi kładą nacisk na społecznie konstruowaną naturę rzeczywistości, na bliskie stosunki między badaczem a przedmiotem badań, na sytuacyjne ograniczenia wpływające na badanie. Tacy badacze podkreślają naturalne uwikłanie badań w wartości. Poszukują odpowiedzi na pytania o to, jak jest tworzone społeczne doświadczenie i nadawane mu znaczenie.
|
Babbie E.: Badania społeczne w praktyce. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2007.
Denzin N.K., Lincoln Y.S.: Wprowadzenia. Dziedzina i praktyka badań jakościowych. W: Podemski K. (red.): Metody badań jakościowych. T.1.. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2009
|
16. |
Narzędzia badawcze |
Przedmioty służące do technicznego gromadzenia informacji (materiałów z badań) i zrealizowania wybranej techniki badań. Może to być np.: arkusz obserwacyjny, kwestionariusz ankiety, arkusz bądź kwestionariusz wywiadu.
|
Goriszowski W.: Badania pedagogiczne w zarysie. Wydawnictwo WSP TWP, Warszawa 1996
|
17. |
Obserwacja |
Metoda badań społecznych, w których działania i relacje w badanej społeczności są analizowane przez badacza przy pomocy różnych zmysłów, przede wszystkim wzroku i słuchu. Obserwacja może mieć charakter jawny lub niejawny (osoby badane nie są świadome bycia obserwowanymi), uczestniczący lub nieuczestniczący (badacz nie podejmuje interakcji z członkami badanej społeczności).
|
Angrosino M.: Badania etnograficzne i obserwacyjne. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2010
|
18. |
Pogłębiony wywiad indywidualny |
Wywiad ten jest na ogół rozmową z jedną osobą (stosowane są też diady i triady tj. IDI z dwoma lub trzema osobami jednocześnie). Struktura i cel tej rozmowy określony jest przez osobę przeprowadzającą wywiad. Jest to profesjonalna interakcja, która wykracza poza spontaniczną wymianę opinii, jak to się dzieje w codziennej rozmowie, i polega na starannym zadawaniu pytań oraz uważnym wysłuchiwaniu odpowiedzi w celu zdobycia szczegółowo sprawdzonej wiedzy.
|
Kvale S.: Prowadzenie wywiadów. Niezbędnik badacza. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2010
|
19. |
Respondent |
Osoba odpowiadająca na pytania zawarte w ankiecie lub zadawane podczas wywiadu.
|
Słownik języka polskiego PWN
https://sjp.pwn.pl/szukaj/Respondent.html
[dostęp: 31.10.2018]
|
20. |
Techniki projekcyjne |
Techniki projekcyjne (ang. projection techniques) to metody, za pomocą których uczestnicy wywiadów jakościowych, testów psychologicznych itp. mogą ujawniać swoje spontaniczne, często nieuświadamiane skojarzenia i wyobrażenia dotyczące przedmiotu badania. Dostarczają one bogatych i urozmaiconych informacji bez ukierunkowania, sugerowania czy wymuszania odpowiedzi, tak jak w przypadku standaryzowanego kwestionariusza ankietowego.
|
Mazurek-Łopacińska K.: Badania marketingowe. Teoria i praktyka. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2005
|
21. |
Techniki prowadzenia badań |
Technika badań to czynności praktyczne, regulowane starannie wypracowanymi dyrektywami, pozwalającymi na uzyskanie optymalnie sprawdzalnych informacji, opinii, faktów.
|
Pilch T., Bauman T.: Zasady badań pedagogicznych. Strategie ilościowe i jakościowe. Wydawnictwo Akademickie Znak, Warszawa 2001.
|
22. |
Techniki symulacyjne |
Techniki symulacyjne (naśladowanie rzeczywistości, odegranie zestawu ról) mają u swych podstaw założenie, że zachowanie uczestnika badania w stworzonych sztucznie sytuacjach, może stanowić podstawę do przewidywania jego zachowania w rzeczywistości.
|
Zeszyt informacyjny: Selekcja i rekrutacja. Przegląd stosowanych metod i narzędzi. Wojewódzki Urząd Pracy w Warszawie, Centrum Informacji i Planowania Kariery Zawodowej, Warszawa 2016
|
23. |
Transkrypcja |
Dosłowny zapis treści wywiadu indywidualnego bądź grupowego. Zapisanie tekstu mówionego na podstawie ścisłej odpowiedniości głosek i znaków pisma; też: zapisanie tekstu pisanego w innej konwencji graficznej.
|
Słownik języka polskiego PWN
https://sjp.pwn.pl/szukaj/Transkrypcja.html
[dostęp: 31.10.2018]
|
24. |
Wywiad grupowy |
Dyskusja w grupie, dla której impulsu (tematów, pomocy wizualnych) zazwyczaj dostarcza badacz. Zogniskowany wywiad grupowy (grupa fokusowa, dyskusja grupowa) to metoda badawcza wykorzystywana w badaniach jakościowych w psychologii, socjologii, badaniach społecznych i marketingowych .Jest to dyskusja prowadzona przez tzw. moderatora, w której uczestniczy jednocześnie kilka osób (7-9). Zadaniem moderatora jest odpowiednie ukierunkowanie (zogniskowanie) wywiadu, tak aby dowiedzieć się jak najwięcej na badany temat. W metodzie tej wykorzystuje się zjawisko dynamiki grupowej oraz ról grupowych.
|
Silverman D.: Prowadzenie badań jakościowych. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2008
|