Lp.
|
Nazwa pojęcia |
Definicja
|
Źródło
|
1. |
Alergen |
Czynniki bądź substancje, które powodują reakcję uczuleniową. W zależności od drogi, jaką alergen dostaje się do organizmu, można mówić o alergii: wziewnej, pokarmowej, kontaktowej.
|
https://portal.abczdrowie.pl/co-to-sa-alergeny
[dostęp: 31.03.2019]
|
2. |
Behawior |
Wzorzec zachowania i działania, który występuje u zwierząt na drodze dziedziczenia (np. ucieczka przed niebezpieczeństwem) lub poprzez uczenie się i naśladownictwo (np. uderzanie nogą w drzwi na widok smakołyków).
|
Definicja opracowana przez zespół ekspercki na podstawie:
http://konzdrowyjak.com.pl/encyklopedia-zdrowia-koni-behawior
[dostęp: 31.03.2019]
|
3. |
Choroby odzwierzęce |
Choroby roznoszone przez zwierzęta lub przenoszące się na człowieka poprzez kontakt bezpośredni ze zwierzęciem albo poprzez surowce pochodzenia zwierzęcego.
|
http://www.poradnikzdrowie.pl/zdrowie/choroby-pasozytnicze/choroby-odzwierzece-zoonozy_35353.html
[dostęp: 31.03.2019]
|
4. |
Chów |
Zapewnienie zwierzętom hodowlanym prawidłowych warunków bytowania i rozwoju, dzięki którym możliwy jest pełny rozwój pożądanych cech. Obejmuje takie czynności jak karmienie i pielęgnacja, związane z utrzymaniem zwierząt od czasu ich nabycia – zwykle młodych osobników - do czasu uzyskania przez nie oczekiwanych cech użytkowych.
|
Definicja opracowana przez zespół ekspercki na podstawie:
Chachuła J., Chrzanowski Sz., Oleksiak S.: Chów, hodowla i użytkowanie koni. SGGW, Warszawa 1991.
|
5. |
Cykl płciowy klaczy |
Okres od pierwszego dnia rui do ostatniego dnia przed wystąpieniem następnej rui.
|
Definicja opracowana przez zespół ekspercki na podstawie Wierzbowski S., Kosiniak–Kamysz K.: Kierowany rozród koni. Drukrol, Kraków 1998.
|
6. |
Dobrostan |
Stan zdrowia fizycznego i psychicznego osiągany w warunkach pełnej harmonii organizmu ze środowiskiem.
|
Definicja opracowana przez zespół ekspercki na podstawie: Blendinger W.: Wstęp do psychologii konia. Zrzeszenie Studentów Polskich Zakład Treningowy Koni w Zbrosławicach, Zbrosławice 1984.
|
7. |
Dwulatek |
Kategoria wiekowa koni, do której przechodzą roczniaki po 1 stycznia roku następnego po roku urodzenia źrebiąt.
|
Definicja opracowana przez zespół ekspercki na podstawie: Chachuła J., Chrzanowski Sz., Oleksiak S.: Chów, hodowla i użytkowanie koni. SGGW, Warszawa 1991.
|
8. |
Gniotownik |
Urządzenie służące do zgniatania ziarna zbóż.
|
Definicja opracowana przez zespół ekspercki na podstawie Chachuła J., Chrzanowski Sz., Oleksiak S.: Chów, hodowla i użytkowanie koni. SGGW, Warszawa 1991.
|
9. |
Hodowla |
Zespół zabiegów zmierzających do poprawienia cech zwierząt gospodarskich (chowanych w prawidłowy sposób), w zakres których wchodzi ocena wartości użytkowej i hodowlanej zwierząt gospodarskich, selekcja oraz dobór osobników do kojarzenia i uzyskania ich potomstwa.
|
Ustawa z dnia 29 czerwca 2007 r. o organizacji hodowli i rozrodzie zwierząt gospodarskich http://prawo.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20170002132/O/D20172132.pdf
[dostęp: 31.03.2019]
|
10. |
Karuzela dla konia |
Urządzenie służące do wymuszania ruchu konia.
|
Definicja opracowana przez zespół ekspercki na podstawie:
http://molenkoning.com/#!/pl/trening-koni-w-karuzeli
[dostęp: 31.03.2019]
|
11. |
Klacz źrebna |
Klacz zapłodniona, z potwierdzoną ciążą.
|
Definicja opracowana przez zespół ekspercki na podstawie: Wierzbowski S., Kosiniak-Kamysz K.: Kierowany rozród koni. Drukrol, Kraków 1998.
|
12. |
Koniowiązy |
Miejsca specjalnie wyznaczone i odpowiednio przygotowane, w których przywiązuje się konie np. podczas zabiegów pielęgnacyjnych.
|
Definicja opracowana przez zespół ekspercki na podstawie: Chachuła J., Chrzanowski Sz., Oleksiak S.: Chów, hodowla i użytkowanie koni. SGGW, Warszawa 1991.
|
13. |
Kojarzenie hodowlane |
Łączenie samca z samicą w celu uzyskania od nich potomstwa.
|
Definicja opracowana przez zespół ekspercki na podstawie: Encyklopedii PWN
https://encyklopedia.pwn.pl/haslo/kojarzenie-zwierzat;3923709.html
[dostęp: 31.03.2019]
|
14. |
Krycie klaczy |
Czynność płciowa pomiędzy ogierem a klaczą skutkująca zapłodnieniem klaczy.
|
Definicja opracowana przez zespół ekspercki na podstawie: Wierzbowski S., Kosiniak-Kamysz K.: Kierowany rozród koni. Drukrol, Kraków 1998
|
15. |
Kryta ujeżdżalnia |
Duży budynek, specjalnie zbudowany, służący do szkolenia koni.
|
Definicja opracowana przez zespół ekspercki na podstawie: Systemy utrzymania koni http://pzhk.pl/wp-content/uploads/Poradnik-Systemy_utrzymania_koni.pdf
[dostęp: 31.03.2019]
|
16. |
Kucie koni |
Zabieg polegający na przymocowaniu do brzegu podstawowego kopyta - podkowy metalowej lub plastikowej w celu jego zabezpieczenia.
|
Definicja opracowana przez zespół ekspercki na podstawie: Kolstrung R., Silmanowicz P., Stachurska A.: Pielęgnacja i podkuwanie kopyt koni. PWRiL, Warszawa 2004
|
17. |
Lonża |
Lina służąca do pracy z koniem o długości 5-8 m.
|
Definicja opracowana przez zespół ekspercki na podstawie: Pruchniewicz W.: Akademia jeździecka. Chaber PR, Warszawa 2003
|
18. |
Lonżowanie |
Praca z koniem przy użyciu liny po okręgu, po którym porusza się koń, wykonując różne ćwiczenia.
|
Definicja opracowana przez zespół ekspercki na podstawie: Pruchniewicz W.: Akademia jeździecka. Chaber PR, Warszawa 2003
|
19. |
Lonżownik |
Plac, najczęściej w kształcie koła, odpowiednio ogrodzony służący do pracy z koniem.
|
Definicja opracowana przez zespół ekspercki na podstawie: Pruchniewicz W.: Akademia jeździecka. Chaber PR, Warszawa 2003
|
20. |
Metody oceny źrebności klaczy |
Rożne metody diagnostyczne umożliwiające ocenę stanu fizjologicznego – ciąży u klaczy.
|
Definicja opracowana przez zespół ekspercki na podstawie: Wierzbowski S., Kosiniak-Kamysz K.: Kierowany rozród koni. Drukrol, Kraków 1998
|
21. |
Metody poskramiania koni |
Zabiegi polegające na unieruchomieniu lub obezwładnieniu konia, przydatne zwłaszcza podczas zabiegów.
|
Definicja opracowana przez zespół ekspercki na podstawie: Pruchniewicz W.: Akademia jeździecka. Chaber PR, Warszawa 2003
|
22. |
Nałogi i narowy |
Powstałe u konia odruchy warunkowe, niepożądane, z punktu widzenia człowieka zachowania koni.
|
Definicja opracowana przez zespół ekspercki na podstawie: Zwoliński J.: Hodowla koni. PWRiL, Warszawa 1981
|
23. |
Ocena organoleptyczna jakości pasz |
Ocena jakości paszy za pomocą zmysłu wzroku i węchu człowieka.
|
Definicja opracowana przez zespół ekspercki na podstawie: Chrzanowski Sz.: Żywienie koni. Wydawnictwo Wieś Jutra, Warszawa 2014
|
24. |
Odsadzanie źrebiąt |
Czynność hodowlana polegająca na odłączeniu źrebiąt od matki wieku ok. 6 m-ca życia.
|
Definicja opracowana przez zespół ekspercki na podstawie: Chachuła J., Chrzanowski Sz., Oleksiak S.: Chów, hodowla i użytkowanie koni. SGGW, Warszawa 1991
|
25. |
Ośrodek jeździecki |
Miejsce, w którym konie wykorzystywane są do jazdy pod siodłem lub w zaprzęgu.
|
Definicja opracowana przez zespół ekspercki na podstawie: Chachuła J., Chrzanowski Sz., Oleksiak S.: Chów, hodowla i użytkowanie koni. SGGW, Warszawa 1991
|
26. |
Perystaltyka jelit |
Praca jelit powodująca przesuwanie się treści pokarmowej.
|
Definicja opracowana przez zespół ekspercki na podstawie Chrzanowski Sz.: Żywienie koni. Wydawnictwo Wieś Jutra, Warszawa 2014
|
27. |
Podkuwacz |
Osoba zajmująca się zawodowo zabiegami pielęgnacyjnymi kopyt, w szczególności ich kuciem.
|
Definicja opracowana przez zespół ekspercki na podstawie: Kolstrung R., Silmanowicz P., Stachurska A.: Pielęgnacja i podkuwanie kopyt koni. PWRiL, Warszawa 2004
|
28. |
Pokrój koni |
Budowa zewnętrzna koni.
|
Definicja opracowana przez zespół ekspercki na podstawie: Chachuła J., Chrzanowski Sz., Oleksiak S.: Chów, hodowla i użytkowanie koni. SGGW, Warszawa 1991
|
29. |
Próba klaczy |
Pobudzanie klaczy poprzez obecność ogiera, celem oceny etapu cyklu rujowego i gotowości na przyjęcia ogiera.
|
Definicja opracowana przez zespół ekspercki na podstawie: Wierzbowski S., Kosiniak-Kamysz K.: Kierowany rozród koni. Drukrol, Kraków 1998
|
30. |
Przyjmowanie jeźdźca |
Akceptacja jeźdźca przez konia podczas nauki pracy pod siodłem.
|
Definicja opracowana przez zespół ekspercki na podstawie: Pruchniewicz W.: Akademia jeździecka. Chaber PR, Warszawa 2003
|
31. |
Rozczyszczanie |
Zabieg korekcji kopyt polegający na usunięciu nadmiernie wyrośniętego rogu kopytowego.
|
Definicja opracowana przez zespół ekspercki na podstawie: Kolstrung R., Silmanowicz P., Stachurska A.: Pielęgnacja i podkuwanie kopyt koni. PWRiL, Warszawa 2004
|
32. |
Ruja klaczy |
Faza płodności klaczy w cyklu rozrodczym, w trakcie której klacz jest gotowa do zapłodnienia przez ogiera.
|
Definicja opracowana przez zespół ekspercki na podstawie: Wierzbowski S., Kosiniak-Kamysz K.: Kierowany rozród koni. Drukrol, Kraków 1998
|
33. |
Rząd jeździecki |
Cały sprzęt używany do pracy z końmi, w tym m.in. siodło.
|
Definicja opracowana przez zespół ekspercki na podstawie: Pruchniewicz W.: Akademia jeździecka. Chaber PR, Warszawa 2003
|
34. |
Sezon kopulacyjny |
Okres wykorzystywania ogiera jako rozpłodnika.
|
Definicja opracowana przez zespół ekspercki na podstawie: Wierzbowski S., Kosiniak-Kamysz K.: Kierowany rozród koni. Drukrol, Kraków 1998
|
35. |
Stadnina |
Ośrodek zajmujący się hodowlą lub reprodukcją koni, który jest wyposażony w stajnie i odpowiednie zaplecze gospodarcze.
|
Definicja opracowana przez zespół ekspercki na podstawie: Chachuła J., Chrzanowski Sz., Oleksiak S.: Chów, hodowla i użytkowanie koni. SGGW, Warszawa 1991
|
36. |
Stado ogierów |
Ośrodek zajmujący się utrzymywaniem ogierów w celach rozpłodowych, który jest wyposażony w stajnie i odpowiednie zaplecze gospodarcze.
|
Definicja opracowana przez zespół ekspercki na podstawie: Chachuła J., Chrzanowski Sz., Oleksiak S.: Chów, hodowla i użytkowanie koni. SGGW, Warszawa 1991
|
37. |
Stanówka |
Czynność hodowlana, mająca na celu zapłodnienie klaczy.
|
Definicja opracowana przez zespół ekspercki na podstawie: Wierzbowski S., Kosiniak-Kamysz K.: Kierowany rozród koni. Drukrol, Kraków 1998
|
38. |
System utrzymania koni |
Sposób utrzymywania koni z uwzględnieniem przetrzymywania zwierząt w budynkach stajennych pod nadzorem człowieka lub w warunkach naturalnych środowiska.
|
Definicja opracowana przez zespół ekspercki na podstawie: Chachuła J., Chrzanowski Sz., Oleksiak S.: Chów, hodowla i użytkowanie koni. SGGW, Warszawa 1991
|
39. |
Środki ochrony indywidualnej |
Wszelkie środki noszone lub trzymane przez pracownika w celu ochrony przed jednym lub wieloma zagrożeniami związanymi z występowaniem niebezpiecznych lub szkodliwych czynników w środowisku pracy, w tym również wszelkie akcesoria i dodatki przeznaczone do tego celu.
|
http://www.ryzykozawodoweonline.pl/srodki-ochrony-indywidualnej-id13.html
[dostęp: 31.03.2019]
|
40. |
Środki ochrony zbiorowej |
Środki przeznaczone do jednoczesnej ochrony grupy ludzi, w tym i pojedynczych osób, przed niebezpiecznymi i szkodliwymi czynnikami występującymi pojedynczo lub łącznie w środowisku pracy, będące rozwiązaniami technicznymi stosowanymi w pomieszczeniach pracy, maszynach i innych urządzeniach.
|
Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy
http://prawo.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20031691650/O/D20031650.pdf
[dostęp: 31.03.2019]
|
41. |
Użytkowanie rozpłodowe |
Sposób wykorzystania samicy – klaczy jako matki, a w przypadku ogiera – użytkowanie samca jako reproduktora kryjącego kolejne klacze.
|
Definicja opracowana przez zespół ekspercki na podstawie: Wierzbowski S., Kosiniak-Kamysz K.: Kierowany rozród koni. Drukrol, Kraków 1998.
|
42. |
Zabiegi pielęgnacyjne |
Zabiegi polegające na czyszczeniu sierści, włosia i kopyt. Wyróżniamy zabiegi wykonywane codziennie i okresowo.
|
Definicja opracowana przez zespół ekspercki na podstawie: Pruchniewicz W.: Akademia jeździecka. Chaber PR, Warszawa 2003.
|
43. |
Zabiegi zootechniczne |
Zabiegi polegające na identyfikacji i profilaktyce zdrowotnej m.in. odrobaczanie, szczepienie.
|
Definicja opracowana przez zespół ekspercki na podstawie: Chachuła J., Chrzanowski Sz., Oleksiak S.: Chów, hodowla i użytkowanie koni. SGGW, Warszawa 1991.
|
44. |
Zajeżdżać młode konie |
Wdrażanie młodych koni do pracy pod siodłem.
|
Definicja opracowana przez zespół ekspercki na podstawie: Pruchniewicz W.: Akademia jeździecka. Chaber PR, Warszawa 2003
|
45. |
Zaprzęganie |
Połączenie konia z pojazdem zaprzęgowym.
|
Definicja opracowana przez zespół ekspercki na podstawie: Nowicka D.: ABC powożenia. Salon Pegaz, Poznań 2000
|
46. |
Zielonka |
Trawa rosnąca na pastwisku, która po ścięciu jest zadawana koniom do zjedzenia.
|
Definicja opracowana przez zespół ekspercki na podstawie:
https://sjp.pwn.pl/slowniki/Zielonka.html
[dostęp: 31.03.2019]
|
47. |
Źrebię |
Młody koń, określany tak aż do momentu osiągnięcia 1 roku życia.
|
https://gallop.pl/koniopedia/z-3/zrebie
[dostęp: 31.03.2019]
|